Każda z nas wraz z rozwojem i okresem dojrzewania, z czasem zaczyna zastanawiać się, w jaki sposób powstaje mleko w piersiach mamy. Traktowane jest  to, jak naturalny stan, który przychodzi wraz z narodzeniem dziecka. Jednak do pojawienia się laktacji są potrzebne odpowiednie reakcje i zmiany w organizmie kobiety. Co należy zrobić, by laktacja się utrzymała? Co na nią wpływa? Jak przebiega jej proces? 

Co to jest laktacja? 

Laktacja to naturalny proces rozwijający się w piersiach kobiety będącej w 16. tygodniu ciąży, który polega na produkcji i wydzielaniu pokarmu za pomocą gruczołów mlekowych. Niemowlęta, spożywając go, przyjmują wszelkie niezbędne witaminy i minerały oraz składniki wspierające układ odpornościowy. Okres karmienia piersią może trwać nawet kilka lat.

Do utrzymania laktacji i ciągłego jej pobudzania potrzebne są dwa odruchy:

prolaktynowy- wywołuje go pierwsze ssanie piersi przez noworodka. Nerwy czuciowe znajdujące się w brodawce i otoczce, pobudzone poprzez ssanie wysyłają impuls nerwowy do podwzgórza, a następnie do przysadki mózgowej, skąd uwalniana jest prolaktyna, której zadaniem jest pobudzenie pęcherzyków mlecznych do wytwarzania pokarmu.

oksytocynowy- wywołuje go nie tylko ssanie piersi, jak w przypadku odruchu prolaktynowego, ale także widok, zapach noworodka, czułe myśli o dziecku. Bodźce te przekazywane są do podwzgórza a następnie do przysadki mózgowej. Stamtąd wydzielany jest hormon oksytocyna, który powoduje skurcz kanalików mlecznych i wypływ pokarmu z piersi.

Proces laktacji

Wystąpienie i utrzymanie się laktacji jest procesem złożonym. Składa się on z pięciu faz:

Mammogeneza – na początku pokwitania dochodzi do tworzenia się i rozwoju gruczołu piersiowego. Kobiece hormony, estrogeny i progesteron wpływają na rozwój pęcherzyków oraz nabłonka wydzielniczego. Na rozwój dróg wyprowadzających wpływają estrogeny.

Laktogeneza – w czasie pokwitania oraz w trakcie ciąży gruczoły piersiowe przygotowują się do funkcji wytwarzania mleka. Rozrost tkanki gruczołowej i powstanie nowych zrazików wpływa na powiększenie piersi. Podczas ciąży, wydzielanie mleka jest hamowane przez hormony łożyskowe, w większości estrogen.

Galaktogeneza – po porodzie i wydaleniu łożyska rozpoczyna się wydzielanie mleka. Następuje obniżenie poziomu estrogenu i wyzwala to czynności wydzielnicze pęcherzyków mlecznych, a ssanie piersi przez noworodka wzmaga dodatkowo te procesy. Dlatego tak bardzo ważne jest jak najszybsze przystawienie noworodka do piersi, najlepiej w ciągu pierwszych 30 minut po porodzie. Prolaktyna, czyli hormon odpowiedzialny za produkcję mleka ujawnia się w 2-3 dobie połogu. 

Galaktopoeza – podczas połogu takie czynnik jak częste przystawianie dziecka do piersi i ssanie pozwalają na utrzymanie dalszego etapu wydzielania mleka.

Galaktokineza – wzrost poziomu oksytocyny wpływa na kurczenie mięśni gładkich ścian pęcherzyków wydzielniczych i dróg wyprowadzających, dzięki czemu mleko jest wyciskane. 

Jak wspomóc laktację? Czynniki wpływające pozytywnie i negatywnie na laktację

Mleko matki jest najlepszym pokarmem dla dziecka. Jednak na proces laktacji wpływa wiele czynników, które mogą wspomóc lub zagrozić produkcji pokarmu. 

Czynniki pobudzające laktację:

• chęć karmienia piersią i wiara matki w możliwość wykarmienia dziecka,
• wsparcie emocjonalne i pomoc ze strony rodziny,
• zapewnienie spokoju, wypoczynku, dobrego odżywiania, a także pomoc w wykonywaniu czynności domowych oraz w opiece nad dzieckiem,

• przystawienie noworodka do piersi w ciągu 1,5 do 2 godzin po porodzie,
• karmienie wg potrzeb, czyli wtedy, gdy dziecko jest głodne, chce mu się pić lub gdy matka ma piersi przepełnione pokarmem,
• karmienie dziecka minimum 8 razy na dobę — powinno ssać tak długo, jak chce (15-30 minut),
• przystawienie dziecka w czasie jednego karmienia do jednej piersi, po opróżnieniu jej, jeżeli dziecko wykazuje ochotę, przystawić je do drugiej piersi.
  
  

 Czynniki hamujące laktację:

• późne przystawienie dziecka do piersi — powyżej 2 godzin po porodzie, 
• oddzielenie dziecka od matki,
• nieprawidłowa technika ssania piersi,
• dokarmianie dziecka, podawanie herbatek, soczków,
• podawanie smoczka do uspokajania, 
• brak wiary w powodzenie karmienia naturalnego,
• brak chęci do karmienia piersią,
• przemęczenie,
• przewlekły stres.

Jak się przygotować do karmienia piersią?

Pierwsze informacje powinnaś otrzymać już w szkole rodzenia. Po porodzie warto skorzystać z porad położnej. Pamiętaj jednak, że umiejętność karmienia nabywasz zarówno Ty, jak i dziecko - mało której mamie udaje się nakarmić maluszka bezproblemowo przy pierwszej próbie.

W trakcie połogu i podczas karmienia na pewno pomocne będą produkty Bella dla mam  takie jak podkłady poporodowe, wkładki laktacyjne i majtki siatkowe.

Jeśli czujesz potrzebę, radź się swojej położnej, zapytaj ją o masaże na pobudzenie lub wyciszenie laktacji.

Przeczytaj także: https://bella.pl/pl_PL/content/pierwszy-okres-po-porodzie-miesiaczka-po-ciazy-taka-sama-czy-jednak-inna