Raz pojawia się szybciej, a czasami spóźnia się nawet 2 miesiące. Może się zdarzyć, że  krwawienie jest intensywniejsze i pojawia się ból. Czym jest nieregularna miesiączka i jakie są jej przyczyny? Dowiedz się, skąd pochodzą objawy nieregularnego okresu i kiedy należy zgłosić się do lekarza. 

Czym jest nieregularny okres?

Pierwszy dzień miesiączki jest początkiem cyklu. Prawidłowy cykl menstruacyjny powinien trwać od 21 do 35 dni. O nieregularności możemy mówić, gdy czas między kolejnymi miesiączkami jest krótszy niż 21 dni lub dłuższy niż 35. Jeśli długość cyklu co miesiąc jest inna, warto skonsultować sytuację z ginekologiem. Przyczyn nieregularnego okresu może być wiele.

Objawy nieregularnej miesiączki

Nieprawidłowy cykl najczęściej występuje w postaci jedno lub trzydniowego krwawienia spowodowanego obniżonym poziomem estrogenu we krwi. Zdarza się, że brak okresu występuje dłużej niż 35 dni lub pojawia się częściej niż co 21 dni. Kolejnym objawem mogą być bardziej obfite krwawienia, podczas których trzeba częściej wymieniać podpaskę lub tampon z powodu przesiąkania. Mogą pojawić się również skrzepy krwi większe niż 2,5 cm. 

Nieregularny okres — przyczyny

Wiele kobiet nie przywiązuje uwagi do zmian pojawiających się w czasie miesiączki, myśląc, że to chwilowe lub, że tak powinien wyglądać okres. Jednak za nieregularnym okresem stoją przyczyny, które zaburzają cykle. Do niektórych z nich należą:

• narażenie na silny stres;
• szybkie tempo życia;
• intensywny wysiłek fizyczny (wyczynowy sport lub ciężka praca);
• stosowanie restrykcyjnej diety;
• znaczny spadek masy ciała;
• znaczna otyłość;
• nadużywanie alkoholu i innych używek;
• częste zmiany klimatu (podróże).

Fizjologiczne przyczyny nieregularnej miesiączki

 O możliwym wystąpieniu nieregularnych miesiączek, (które są naturalne) możemy mówić w przypadku dziewczyn, które dopiero wchodzą w okres dojrzewania i miesiączkują od 2-3 lat. W tym czasie układ hormonalny zaczyna się kształtować i trwa to do 17. roku życia. Jeśli owa faza minęła, a nieregularny okres nadal występuje, należy skonsultować problem ze specjalistką lub specjalistą.

Kolejną fizjologiczną przyczyną nieregularnych miesiączek jest ciąża. W jej przypadku okres może ustać nawet na 9 miesięcy (choć zdarza się, że przez pierwsze 2-3 miesiące kobieta ma plamienia). Pierwsza miesiączka powinna pojawić się nie wcześniej niż 6 tygodni od narodzin dziecka, jednak w przypadku kobiet karmiących piersią, może pojawić się później. Mamy wtedy do czynienia z nieregularnym okresem po ciąży.

Inną przyczyną jest menopauza. W jej przypadku miesiączki stają się skąpe i nieregularne, aż znikają całkowicie. Związane jest to z powolnym wygaszeniem funkcji jajników. Menopauza pojawia się w różnym wieku, wyróżnia się dwa stadium — wczesne klimakterium (40-45 lat) i późne klimakterium (55-60 lat). Menopauzą nazywamy moment, gdzie po ostatniej miesiączce w ciągu 12 miesięcy nie występuje krwawienie.

Medyczne przyczyny nieregularności

Wymienione wyżej czynniki stanowią tylko część przyczyn. Zaburzenia cykli miesiączkowych mogą być spowodowane także wieloma chorobami żeńskiego układu rozrodczego oraz zaburzeniami hormonalnymi. Należą do nich, między innymi:

• depresja;
• endometrioza;
• schorzenia trzustki i wątroby;
• nowotwór jajnika;
• zaburzenia układu odpornościowego;
• mięśniaki macicy;
• uszkodzenia jajników;
• używanie hormonalnej antykoncepcji;
• cukrzyca;
• infekcje intymne;
• zaburzenia hormonalne, które powodują:
  - hiperprolaktynemię;
  - zespół policystycznych jajników;
  - choroby tarczycy;
  - nieprawidłowa praca osi podwzgórze-przysadka-jajnik;
  - zbyt wczesne wygasanie czynności jajników;

Nieregularny okres — leczenie

 Pierwszym krokiem do leczenia jest postawienie właściwej diagnozy. W tym celu lekarz przeprowadza z pacjentką wywiad, który pozwala określić możliwe przyczyny nieregularnego okresu. Po ich ustaleniu wdraża się odpowiednie leczenie.
Specjalista może także wykonać badanie USG dopochwowe lub przez powłokę brzuszną i pobrać cytologię. W uzasadnionych przypadkach zleca dodatkowe badania, które umożliwią ustalenie medycznych zaburzeń cykli.
Jeśli ginekolog zauważy nieprawidłowość w badaniu USG (zmiany anatomiczne tj. przerost błony macicy, polipy lub mięśniaki), skieruje pacjentkę na histeroskopię lub abrazję. Może także zlecić wykonanie biopsji endometrialnej.

Warto pamiętać, że każda niepokojąca zmiana w cyklu powinna być skonsultowana z ginekologiem, ponieważ może świadczyć o poważnych problemach zdrowotnych. Dzięki odpowiedniemu leczeniu lub usunięciu przyczyny można wyeliminować powód zaburzeń i uregulować cykle. Nieregularne miesiączki nie stanowią bezpośredniego zagrożenia życia, jednak mogą dawać inne skutki np. bezpłodność.

Profilaktyka nieregularnych miesiączek

Każda z nas powinna pamiętać o tym, że jednym z najważniejszych elementów profilaktyki są regularne wizyty u ginekologa. Niektórym fizjologicznym zaburzeniom miesiączkowania jesteśmy w stanie zapobiec, poprzez wprowadzenie zmian w stylu życia.

Ważna jest m.in. zbilansowana dieta, która pozwoli dostarczać składniki odżywcze potrzebne do prawidłowego funkcjonowania. 

Pamiętaj, że stres bardzo wpływa na Twój układ hormonalny. Jeśli jest to możliwe, unikaj czynników, które mogą powodować nieprzyjemne sytuacje. Możesz również korzystać z technik pomagających zniwelować jego skutki — takich jak np. ćwiczenia oddechowe. 

Nie bez znaczenia jest też dbanie o higienę intymną. Nie należy myć okolic intymnych zbyt ciepłą wodą. Wystarczy temperatura 36 stopni Celsjusza. Warto unikać stosowania  myjek lub gąbek, gdyż mogą one być siedliskiem patogenów. 

Odpowiednia ilość snu to podstawa. Zadbaj, by Twój organizm mógł się zregenerować i przygotować na kolejny dzień. 

Nie forsuj się, zwłaszcza przed miesiączką — zbyt intensywna aktywność fizyczna może zablokować owulację i miesiączki. 

Najczęstsze pytania dotyczące nieregularnego okresu:

Ile może spóźniać się okres regularny?

Za normę przyjmuje się, że okres może spóźniać się  3-4 dni. Jeśli nie masz okresu powyżej 8 dni (a nie jesteś w ciąży), dokładnie obserwuj swój organizm. 

Czy może występować nieregularny okres po odstawieniu tabletek antykoncepcyjnych?

 Tak. Nieregularne miesiączki po odstawieniu tabletek to normalna reakcja organizmu, który był przyzwyczajony do stałej dawki hormonów. Zaburzenia mogą trwać od 2 tygodni do 6 miesięcy. 

Jak obliczyć długość cyklu przy nieregularnych miesiączkach?

 Jedną z metod jest odjęcie 20 dni od najkrótszego cyklu, a od najdłuższego 11 np. jeśli najkrótszy cykl wynosi 26 dni, a najdłuższy 31 to okres płodny wypada między 6 a 20 dniem cyklu.