Według danych opublikowanych przez WHO z 2021 roku, rak piersi jest najczęściej występującym nowotworem złośliwym na świecie. Pierwszym krokiem, aby zmniejszyć tę statystykę, jest profilaktyka, a jej częścią regularne badanie piersi. Najprostsze, podstawowe badanie, każda kobieta jest w stanie wykonać sama. Warto się go nauczyć, ponieważ samobadanie piersi jest najszybszą i najłatwiejszą metodą wykrywania zmian w piersiach. 

Jak wykonać badanie piersi? 

Nieprawdą jest, że badać powinny się tylko kobiety zbliżające się do 40-stki. Pierwsze samobadanie piersi kobieta powinna wykonać w wieku 20 lat, a następnie systematycznie raz w miesiącu. Podczas tej czynności można np. wykryć pojedyncze guzki lub zgrubienia, które powinny zapalić w naszych głowach czerwone lampki. 

Samobadanie najlepiej wykonać 2-3 dni po miesiączce, gdy piersi nie są już tak tkliwe i obrzmiałe. Gdy okres występuje regularnie, badanie powinno być wykonywane co miesiąc tego samego dnia. 

 Kobiety, które nie miesiączkują, również powinny regularnie co miesiąc — zawsze tego samego dnia — wykonywać to badanie.

Samobadanie piersi składa się z dwóch etapów: oglądania i dotykania.

Stań przed lustrem i oglądaj piersi:

- z uniesionymi do góry rękoma,

- z opuszczonymi rękoma,

- z rękoma opartymi o biodra (naciskaj je tak mocno na biodra, aby poczuć, jak napinają się mięśnie klatki piersiowej i zwróć uwagę, czy nie ma żadnych zmian),

- uciskaj brodawkę i obserwuj, czy nie pojawia się wydzielina,

- stań bokiem do lustra z dłońmi splecionymi z tyłu głowy i oglądaj biust z lewej i prawej strony),

- pochyl się i sprawdź, czy nie ma widocznych pofałdowań skóry, zmian w kształcie piersi czy wciągnięć brodawek.

Leżąc z ręką pod głową, wykonaj badanie palpacyjne:

- okrężnymi, półkolistymi ruchami uciskaj piersi — miejsce po miejscu, płasko ułożonymi palcami,

- prawą dłonią dotykaj lewą pierś, następnie lewą ręką prawą pierś,

- sprawdź również węzły chłonne pod pachą.

Podczas samobadania zwróć uwagę na:

- zmianę koloru skóry,

- temperaturę piersi (czy skóra piersi nie jest cieplejsza niż reszta ciała lub, czy jedna pierś nie nie wydaje się cieplejsza niż druga),

- pofałdowania,

- uwypuklenia,

- owrzodzenia i niegojące się rany,

- efekt pomarańczowej skórki (skóra na piersiach przypomina skórkę pomarańczy - jest mocno napięta, zaczerwieniona lub pomarańczowa, zauważalnie obrzęknięta lub pomarszczona. Widoczne są na niej mieszki włosowe - zagłębienia naskórka, z których wyrastają włosy.),

- wciągnięcie lub zmiana kształtu brodawki,

- wyciek z brodawki,

- ból w piersi lub jej okolicy (samoistny lub pojawiający się przy ucisku, obustronny lub jednostronny, o różnym nasileniu).

Jeśli zauważysz u siebie, któryś z wyżej wymienionych objawów skontaktuj się z lekarzem ginekologiem, który zleci odpowiednie badania i opracuje plan działania. Nawet jeżeli nie zaobserwujesz niczego niepokojącego, pamiętaj, aby powtórzyć badanie za miesiąc.