Pierwsza myśl, jaka przychodzi do głowy, gdy spodziewana miesiączka nie przychodzi, to ciąża. Nic dziwnego, gdyż jest to najczęstszy powód spóźniającego się okresu u zdrowych kobiet. Jednak to nie jedyna przyczyna, która może sprawić, że krwawienie nie pojawi się “na czas”. Dowiedz się, co może spowodować opóźnienie miesiączki, kiedy należy zacząć się martwić i w jakiej sytuacji trzeba zgłosić się do lekarza.

Zaburzenia miesiączkowania – jakie występują?

Regularne krwawienie to objaw, że kobieta jest zdrowa, a jej organizm – zwłaszcza układ rozrodczy – funkcjonuje prawidłowo. Utrata krwi wynosi zazwyczaj od 10 do 50 ml, a w przypadku kobiet w okresie przekwitania jest mniejsza i utrzymuje się na poziomie ok. 6 ml. Intensywność krwawienia, jak i towarzyszące temu objawy mogą się zmieniać w zależności od cyklu, co może, ale nie musi być niczym niepokojącym, zwłaszcza u nastolatek. Problem pojawia się, gdy miesiączka zanika całkowicie.

Wyróżnia się dwie główne przyczyny braku okresu:

• pierwotne – jest o nich mowa, gdy pierwsza miesiączka nie pojawiła się pomimo osiągnięcia wieku, w którym powinna wystąpić, czyli 14 lat;
• wtórne – występują u osób, które regularnie miesiączkowały, ale z przyczyn innych niż ciąża, przestały to robić.

Niezależnie od tego, w jakiej grupie się znajdujesz, powinnaś zasięgnąć porady lekarza.

Brak okresu a ciąża – główna przyczyna zaburzeń miesiączkowania

Do najpopularniejszych przyczyn braku miesiączki należy ciąża. Jeśli okres nie pojawił się w terminie, a w czasie poprzedzającym spodziewaną miesiączkę współżyłaś, istnieje duże prawdopodobieństwo, że w macicy rozwija się płód.
Pierwszym krokiem, aby to potwierdzić lub wykluczyć jest zrobienie testu ciążowego, który kupisz w każdej aptece. Jeśli test okaże się pozytywny, koniecznie umów się na wizytę u lekarza.

Przyczyny braku okresu – co może powodować zaburzenia miesiączkowania?

Ciąża to nie jedyny powód zaniku krwawienia. Istnieje szereg innych przyczyn, które mogą świadczyć o braku spodziewanej miesiączki. Najpowszechniejszymi są zmiany hormonalne.
Wśród najczęstszych przyczyn zaburzeń hormonalnych wymienić należy np.:

• zespół policystycznych jajników, czyli PCOS – rzadkie miesiączkowanie lub brak krwawienia to podstawowy objaw tej choroby. Oprócz tego mogą pojawić się trądzik, łysienie androgenowe oraz hirsutyzm. Po zdiagnozowaniu PCOS najważniejsza jest redukcja masy ciała, poprzez zwiększenie ilości ruchu i zmianę diety;
• niedoczynność tarczycy – ryzyko wystąpienia problemów z krwawieniem u osób cierpiących na tę chorobę jest trzykrotnie większe niż w przypadku kobiet bez tych zaburzeń hormonalnych. Oprócz braku miesiączki mogą występować także wzrost poziomu testosteronu i prolaktyny, czyli PRL w surowicy krwi oraz spadek stężenia estradiolu i białka wiążącego hormony płciowe, czyli SHBG. W tym przypadku niezbędna jest wizyta u endokrynologa, wykonanie niezbędnych badań i opcjonalnie wdrożenie stosownej terapii hormonalnej;
• nadczynność tarczycy – brak miesiączki pojawia się 2,5 razy częściej niż u kobiet, które nie mają tego typu zaburzeń. Wówczas w surowicy krwi można zauważyć wyraźny wzrost testosteronu, lutropiny, czyli LH, estrogenów, SHBG i androstendionu. Postępowanie wygląda podobnie jak w przypadku niedoczynności tarczycy;
• hiperprolaktynemia – jest to przyczyna przysadkowa związana ze zwiększonym stężeniem prolaktyny we krwi. Jednym z powodów jej występowania jest gruczolak przysadki. W tym przypadku sposobem leczenia jest zażywanie odpowiednich leków;
• czynnościowy brak miesiączki pochodzenia podwzgórzowego – jest to przyczyna zaniku krwawienia u 25-30% pacjentek. Wśród najczęstszych powodów jego występowania wymienia się nie tylko stres, ale także intensywną aktywność fizyczną oraz spadek masy ciała. Wówczas zaleca się zmianę stylu życia i – po kontakcie z lekarzem – ewentualnie wdrożenie leczenia estrogenami i progesteronem;
• okres dojrzewania – przerwy w krwawieniu u kobiet, które dopiero zaczęły miesiączkować, są zupełnie naturalne;
• początki menopauzy – w tym przypadku brak menstruacji świadczy o zbliżającej się utracie zdolności rozrodczych.

Jeśli nieregularne miesiączki występują często, warto skonsultować to z lekarzem. Specjalista zleci stosowne badania i pomoże nie tylko ustalić przyczynę problemu, ale także dobierze odpowiednią terapię.

Nerwy na wodzy a okres – czyli jak stres wpływa na cykl kobiety?

Do dość częstych przyczyn opóźnienia miesiączki należy stres. Jeżeli masz trudny okres w życiu, w Twoim organizmie wzrasta ilość hormonu – prolaktyny. Jeśli występuje on w nadmiarze, to może zatrzymać owulację, a co za tym idzie, wpływa na długość cyklu menstruacyjnego.
Warto pamiętać, że nawet krótka ekspozycja na stres, który został spowodowany np. trudnym egzaminem, kłótnią z bliską osobą lub zabiegiem medycznym, może wywołać zaburzenia miesiączki. Wówczas krwawienie może przesunąć się o kilka dni (wcześniej lub później).
Dlatego, zanim zaczniesz panikować, zastanów się, czy ostatnio działo się w Twoim życiu coś nerwowego. Samo martwienie się spóźniającym okresem również może przyczyniać się do jego opóźnienia!

Brak miesiączki u nastolatki – czy to normalne?

Jeżeli dopiero zaczynasz miesiączkować i masz za sobą pierwszą lub kilka pierwszych miesiączek, to spóźniający się okres nie jest jeszcze czymś niepokojącym. Przez dwa lata menstruacji nadal dojrzewasz i miesiączka w tym czasie może być bardzo nieregularna. W wielu przypadkach zdarza się, że po pierwszym okresie kolejny przychodzi dopiero za kilka miesięcy.

Jednak pomimo że zaburzenia krwawienia u nastolatek to dość powszechne zjawisko, nie należy tego bagatelizować. Warto zgłosić się do lekarza i wykonać USG, które pomoże w ocenie stanu ścian dróg rodnych oraz wykluczy występowanie jakichkolwiek nieprawidłowości w budowie macicy, jajników i pochwy.

Miesiączka a okres przekwitania – kiedy zanika okres?

Jednym z objawów braku miesiączki może być wchodzenie w tzw. okres przekwitania, czyli menopauzę. Z reguły można go zaobserwować ok. 51. roku życia – jednak może on pojawić się pomiędzy 45. a 55. rokiem życia. Wiele zależy od czynników genetycznych. Jeśli u mamy menopauza wystąpiła wcześniej, istnieje duże prawdopodobieństwo, że u córki będzie podobnie.
Cykle w tym czasie mogą być nieregularne, pojawiać się nagle, być bardzo obfite lub wręcz przeciwnie – dość skąpe i wyglądające jak plamienie.

Jeśli zauważysz u siebie zanik menstruacji, warto porozmawiać o tym z ginekologiem. Może okazać się, że przyczyną braku okresu nie jest zbliżająca się menopauza, a np. inne zaburzenia hormonalne.

Opóźnienie miesiączki – co robić?

Postępowanie w przypadku spóźniającego się okresu zależy od tego, czy współżyjesz, czy nie. Jeśli w ciągu ostatnich miesięcy zdarzyło Ci się odbyć stosunek (niezależnie od tego, czy z zabezpieczeniem, czy też nie), zrób test ciążowy. Dzięki temu wykluczysz główną przyczynę zaburzeń menstruacji. Jeżeli wynik będzie negatywny, poczekaj. Jeśli okres nie pojawi się w kolejnym cyklu, skontaktuj się z lekarzem. To samo zaleca się, jeśli nie współżyłaś w ostatnich miesiącach.

Warto również na wszelki wypadek nosić przy sobie środki higieniczne, np. ultracienkie wkładki lub podpaski Bella. Dzięki temu, że mają niewielkie rozmiary, mieszczą się nawet w portfelu czy też kieszeni spodni, zatem można je wszędzie ze sobą zabrać.

Pamiętaj – spóźniający się okres nie zawsze oznacza ciążę. Dlatego nie lekceważ tego i sprawdź swój stan zdrowia, jeśli zauważysz zaburzenia miesiączkowania.